Ochrona prawna pasiek przed zatruciem
Ze względu na występowanie chorób, szkodników oraz chwastów we wszystkich postępowych gospodarstwach rolnych na całym świecie stosuje się chemiczne środki ochrony roślin uprawnych. Dzięki temu możliwe jest zwiększenie produkcji rolnej i wyżywienie powiększającej się z każdym rokiem liczby ludności. Chemizacja w rolnictwie stała się już nieodzowną metodą intensyfikacji produkcji rolnej. W związku z tym w Polsce wydano liczne, powszechnie obowiązujące przepisy prawne, z których najważniejsze zostaną przedstawione.
Ustawa z dnia 16.02.1961 r. o ochronie roślin uprawnych przed chorobami, szkodnikami i chwastami (Dz. U. Nr 10 póz. 55) wprowadza obowiązek zwalczania chorób, szkodników i chwastów określonych przez ministra rolnictwa pod rygorem kary aresztu do 3 miesięcy lub kary grzywny.
Od osób, które nie dopełniły obowiązku ochrony roślin w wyznaczonym terminie, może być wyegzekwowane zastępcze wykonanie tych czynności przez osobę fizyczną lub prawną na ryzyko i koszt użytkownika plantacji w trybie egzekucji administracyjnej.
Obowiązuje poza tym kilkanaście rozporządzeń ministra rolnictwa dotyczących ochrony roślin przemysłowych, ochrony ziemniaka, tytoniu, roślin motylkowych, warzyw, drzew i krzewów owocowych oraz innych roślin. Rozporządzenia te szczegółowo normują zasady stosowania środków ochrony roślin i zobowiązują do ich stosowania.
Należy podkreślić, iż Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej tudzież Instytut Ochrony Roślin mają szerokie kompetencje w ustalaniu warunków i trybu dopuszczania do obrotu handlowego chemicznych środków ochrony roślin. Kompetencje te wynikają z cytowanej na wstępie ustawy o ochronie roślin uprawnych przed chorobami, szkodnikami i chwastami, z zarządzenia nr 53 Ministra Handlu Wewnętrznego i z zarządzenia Ministra Rolnictwa z dnia 22.04.1965 r. w sprawie warunków i trybu udzielania zezwoleń na dopuszczenie do obrotu handlowego chemicznych środków ochrony roślin (Monitor Polski Nr 28 póz. 156).
W szczególności w myśl § 5 wymienionego zarządzenia Ministra Rolnictwa Państwowy Zakład Higieny oraz Instytut Ochrony Roślin przedstawiają Ministrowi Rolnictwa wniosek o wydanie zezwolenia na dopuszczenie do obrotu handlowego zgłoszonego chemicznego środka ochrony roślin. Paragraf 17 tegoż zarządzenia przewiduje, komu mogą być wydawane chemiczne środki ochrony roślin, § 18 zaś ustala, iż kontrolę nad obrotem handlowym chemicznymi środkami ochrony roślin sprawują służby kwarantanny i ochrony roślin organów administracyjnych.
Obwieszczenie Min. Roln. i Gosp. Żywn. z dnia 14.06.1985 r. w sprawie wykazu chemicznych środków ochrony roślin dopuszczonych do obrotu handlowego zawiera wykaz chemicznych środków ochrony roślin, które dopuszczone są do obrotu handlowego, z określeniem nazwy preparatu, producenta, składnika czynnego i jego procentowej zawartości. Instytut Ochrony Roślin zaś opracował klasyfikację toksyczności pestycydów dla pszczół ważną w latach 1985 i 1986.
Jednakże przy obowiązkowym stosowaniu środków chemicznej ochrony roślin uprawnych i ich nawożeniu ginie rokrocznie olbrzymia liczba pszczół, które są często jedynymi zapylaczami roślin entomofilnych. Wpływa to niewątpliwie na zmniejszenie się plonów roślin, no i oczywiście wydajności produktów pszczelich
Wprawdzie maleje liczba zatruć pszczół chemicznymi środkami ochrony roślin (najczęstsza przyczyna zatruć), niemniej występują one co roku w całej Polsce i powodują bardzo poważne szkody.
Jak pogodzić te dwa wymogi: racjonalnego prowadzenia gospodarki rolnej i leśnej z ochroną najbardziej pożytecznego owada świata - pszczoły, to jedno z najważniejszych zadań naszego rolnictwa.
W dziedzinie legislacyjnej zachodzi pilna potrzeba uregulowań prawnych tego problemu, gdyż istniejące przepisy prawne są przestarzałe, nie wyczerpują zagadnienia, czasem wydane są w formie zaleceń, wytycznych i instrukcji nie wiążących wszystkich obywateli.